Mensen wijzen vaak naar
specifieke personen bij gedragsvraagstukken in organisaties,
netwerken of gebieden. Maar gedrag van mensen is niet los te zien
van bijvoorbeeld de context of omgeving, regels en procedures,
doelen die mensen hebben, onderlinge verhoudingen, handelingswijzen
en manieren van organiseren en sturen. Vaak kun je door de situatie
te begrijpen ook heel goed het gedrag begrijpen. Het helpt dus om
integraal de puzzel van gedragsvraagstukken te leggen en
vooral niet te oordelen.
Gedragsvraagstukken ontstaan
eigenlijk altijd door een combinatie van factoren die op elkaar
inwerken. Samen zorgen die factoren er voor dat er een
gedragspatroon ontstaat en houden ze dat patroon in stand. Soms is
het zelfs zo dat een persoon haast niet anders kan handelen dan
waar de context of situatie hem toe dwingt. Bijna altijd worden
gedragsvraagstukken mede in de tang gehouden door allerlei beelden
en aannames die betrokkenen hebben over het vraagstuk of over
(andere) mensen. Pas als we de
combinatie van factoren en de beelden kennen, ontstaat er ook zicht
op handelingsmogelijkheden ten behoeve van
gedragsverandering.
Wij werken aan verandering door
deze beelden en combinaties van factoren te achterhalen en samen
met betrokkenen uit te tekenen en te bespreken. Een andere
werkwijze is dat we op locatie rondlopen, bijeenkomsten bijwonen en
ter plekke het gesprek met betrokkenen aangaan met als doel samen
te begrijpen wat er gebeurt, reflectie en verandering te helpen
stimuleren (action learning).
Interactiepatronen
Vaak zijn gedragsvraagstukken ingebed in bepaalde interactiepatronen tussen mensen.
Interactiepatronen ontstaan doordat mensen in vaste groepen
doorgaand bepaalde meningen met elkaar delen, bijvoorbeeld over het
probleem en de oorzaken daarvan, over het werk of over (andere)
mensen. Daardoor creëren zij samen een bepaald gedeeld beeld van de
werkelijkheid en gaan daar ook naar handelen. Daarmee dragen ze
soms zelf bij aan het instand houden van het probleem waar ze iets
aan willen doen. Soms ook pinnen mensen zich sterk vast op hun
definitie van de werkelijkheid. Dan kan groepsdenken optreden en
wordt het steeds moeilijker om buiten de kaders te denken. Het kan
dan nodig zijn om die redenaties te veranderen, bijvoorbeeld door
werkelijkheidsbeelden op te rekken en andere beelden en opvattingen
in te brengen.
Publicaties over gedrags- en
interactiepatronen
In deze publicaties kunt u meer
lezen over interactie- en gedragspatronen en het doorbreken
daarvan.
Wilt u meer informatie? Neem gerust contact met ons
op.